Koncert symfoniczny „BEETHOVEN | FRANCK"

Beethoven zaczął tworzyć swój V Koncert fortepianowy Es-dur w roku 1809 i dedykował go habsburskiemu arcyksięciu Rudolfowi. Ta dedykacja, jak też brzmieniowy splendor dzieła przyczyniły się do nadania mu przydomku „Cesarski” (wbrew intencjom autora i bez jego aprobaty). Marszowe rytmy nadające charakter całej części pierwszej koncertu to także echo pewnej ówczesnej mody na styl militaire, stanowiącej muzyczne pokłosie napoleońskich kampanii. Zwłaszcza lato roku 1809, gdy powstawał koncert, było aż nadto „militarne” – trwało oblężenie Wiednia przez wojska francuskie, miasto było ostrzeliwane przez artylerię, większość mieszkańców ewakuowała się – Beethoven jednak został i tworzył kolejne arcydzieła. Najistotniejszą nowością tradycyjnie zbudowanego utworu jest zatarcie dychotomii partii solowej i akompaniamentu. Fortepian i orkiestra stają się partnerami równorzędnymi, czasem dialogującymi, czasem stapiającymi się w bogatej fakturze, która zyskuje tu już wymiar symfoniczny, co wyznaczyć miało drogę romantycznym następcom. Dzieło nosi także rysy wirtuozowskie, jednak nie są one pierwszoplanowe, lecz doskonale zharmonizowane z całym założeniem formalnym. W partii solowej wystąpi Hubert Salwarowski, absolwent Akademii Muzycznej w Katowicach (klasa Andrzeja Jasińskiego), później wykładowca tej uczelni. Jego kariera rozpoczyna się od wielu konkursowych zwycięstw w latach 90. Artysta koncertuje solo, jako kameralista oraz z najlepszymi orkiestrami wielu krajów, szczególnie ceniony jako wykonawca „wielkiego”, kanonicznego repertuaru dzieł solowych i koncertów XIX i XX wieku.

Jedyna symfonia pochodzącego z Belgii (później naturalizowanego jako obywatel Francji) neoromantyka, kompozytora i sławnego organisty Cesara Francka należy też do jego najpopularniejszych dziś dzieł, chociaż jego początki były trudne – gatunek symfoniczny nie cieszył się nad Sekwaną wielkim powodzeniem, a sam Franck nie ukrywał fascynacji twórczością Wagnera, którego również nie poważano we Francji (ani niemal niczego, co niemieckie – zwłaszcza po wojnie francusko-pruskiej 1870-1871). Premierę w 1889 krytycy przyjęli więc chłodno, co jednak nie zaszkodziło rosnącej popularności dzieła, szybko uznanego za jedną z najważniejszych symfonii swej epoki. Jej nietypowa, trzyczęściowa forma odznacza się dążeniem do integralności poprzez korespondencję tematów pomiędzy poszczególnymi ogniwami, a sferę wyrazową cechuje emocjonalność, upodobanie dramatycznych kontrastów oraz harmoniczne bogactwo.